Trauma

Trauma. Een begrip dat steeds makkelijker ingebed is in onze woordenschat. Niet langer een taboe, want de jongeren nemen het woord vrij vaak in de mond. Dat kan alleen maar hoopgevend zijn voor de toekomst. Maar wat is trauma eigenlijk en wat zijn de symptomen? Peter A. Levine legt dat zeer mooi uit in zijn boek “De tijger ontwaakt”.

Er zijn twee soorten trauma:

1/ Acute trauma’s = heftige eenmalige gebeurtenissen

2/ Ontwikkelingstrauma’s = verwijst vnl naar psychologische problemen die het gevolg zijn van een niet-toereikende verzorging en begeleiding tijdens kritieke ontwikkelingsfasen in de kindertijd. (= HECHTING)

De symptomen van acute trauma’s en ontwikkelingstrauma’s kunnen op elkaar lijken en zijn er zelfs mee vervlochten. De sleutel bij verwerking van trauma is niet de intense emotie, maar de lichamelijke gewaarwording. Bij verwerking van een trauma vindt een transformatie plaats die als helend kan worden beschouwd. 

Van de drie reactiesystemen bevriezen, vechten of vluchten is de freeze de allerbelangrijkste factor bij de ontsluiering van het geheim van menselijke trauma’s. Nochtans heeft de freeze reactie een aantal voordelen, namelijk een overlevingsstrategie, en geen pijn kunnen voelen. Net zoals een dier dat door een tijger opgejaagd wordt, zich voor dood geeft om zichzelf te beschermen. Trauma’s zijn dus fysiologische verschijnselen. De sleutel tot traumaverwerking bij mensen ligt dan ook in ons vermogen om de vloeiende manier van aanpassen aan de omstandigheden van wilde dieren te imiteren. Zij doorlopen de onbeweeglijkheidsreactie en kunnen daarna weer volledig bewegen en functioneren. 

Trauma’s maken deel uit van het moderne leven. De meesten van ons zijn getraumatiseerd, niet alleen soldaten of slachtoffers van misbruik en geweld. Zowel de oorzaken als de gevolgen van trauma’s beslaan een groot gebied en vaak zijn we ons er niet eens van bewust. Denk aan natuurrampen (aardbevingen, tornado’s, overstromingen en brand), het blootstellen aan geweld, ongelukken, ernstige ziekten , een plotseling verlies (van een geliefd iemand), chirurgische en andere noodzakelijke medische en tandheelkundige ingrepen, moeilijke bevallingen en zelfs een hoog stressgehalte tijdens de zwangerschap. 

Traumatische symptomen worden niet veroorzaakt door de gebeurtenis zelf. Ze komen voort uit het bevroren restant energie dat niet is opgeheven en ontladen: dit restant blijft in het zenuwstelsel gevangen, waar het ons lichaam en onze geest schade toebrengt. 

De opgewekte energie gaat niet vanzelf weg. Men moet dit op de een of andere manier ontladen wil men geen traumaslachtoffer worden. Het blijft in het lichaam aanwezig en forceert vaak de vorming van een grote verscheidenheid aan symptomen, zoals angst, depressie en pscychosomatische en gedragsproblemen.

Zo raken we helaas vervuld van angst en zijn we nooit volledig in staat om ons thuis te voelen in onszelf en in de wereld.

Eenmaal de dierlijke instincten die geblokkeerd zijn geraakt, terug in het gareel worden gebracht, kunnen deze instincten door de bewuste geest gebruikt worden om de traumasymptomen om te vormen tot een staat van welzijn. Een verwerkt trauma is een groot geschenk dat ons terugbrengt naar de natuurlijke wereld van eb en vloed, harmonie, liefde en compassie. 

Bron: De tijger ontwaakt - Peter A. Levine